Narodna skupština Republike Srpske

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Narodna skupština
Republike Srpske

Skupština srpskog naroda u Bosni i Hercegovini (1991–1992)
XI saziv
Grb
Logo
Vrsta
VrstaJednodomni sistem
Ograničenje mandata2 godine (1996–2002)
4 godine (od 2002)
Historija
Osnovano24. oktobar 1991.
PrethodnikSkupština Republike BiH
Početak saziva24. oktobar 1991.
Vodstvo
Predsjednik skupštineNenad Stevandić, (US)
(od 15. novembra 2022)
Struktura
Broj zastupnika83
Političke grupeVlada (57)[1]
  •   SNSD (29)
  •   SP (5)
  •   DEMOS (5)
  •   US (4)
  •   NPS (4)
  •   DNS (2)
  •   SPS (3)
  •   Pokret "Za državu" (5)

Opozicija (25)

Izbori
Posljednji opći izbori2. oktobar 2022.
Sljedeći opći izbori2026.
Mjesto zasjedanja
Dom Narodne Skupštine
Ulica Vuka Karadžića 2, Banja Luka, Bosna i Hercegovina
Veb-sajt
www.narodnaskupstinars.net
Fusnote
Republika Srpska
Seal of the Republika Srpska.svg
Ovaj članak je dio serije o
političkom sistemu
Republike Srpske
Ustav
Izvršna vlast
Zakonodavna vlast
Sudska vlast
Izbori i referendumi
Organizacija
Vanjska politika

Narodna skupština Republike Srpske (NSRS) jest najviše predstavničko tijelo i nosilac ustavotvorne i zakonodavne vlasti u Republici Srpskoj. Sastoji se iz 83 narodna zastupnika i sjedište se nalazi u Banjoj Luci.

U aktuelni deseti saziv izabrani su poslanici sa sedam izbornih lista. Parlamentarnu većinu trenutno čine sledeći klubovi poslanika:

Historija[uredi | uredi izvor]

Skupština je osnovana 24. oktobra 1991. kao Skupština srpskog naroda u Bosni i Hercegovini.[1] Na prvoj sjednici održanoj u Sarajevu, raspisan je plebiscit i usvojena Deklaracija o ostajanju srpskog naroda u zajedničkoj državi Jugoslaviji. Referendum na kome su se Srbi izjasnili o ostanku u Jugoslaviji održan je 9. i 10. novembra 1991.

Smatralo se da je osnivanje Skupštine srpskog naroda u Bosni i Hercegovini i konstituiranje Republike Srpske bila potrebna za očuvanjem identiteta i državnosti Srba u Bosni i Hercegovini. Uporedo s političkom borbom koju su izabrani predstavnici srpskog naroda vodili u Skupštini Republike Bosne i Hercegovine za očuvanje statusa – općine s većinskim srpskim stanovništvom samoorganiziraju se i ujedinjuju u "Zajednicu općina", a potom se formiraju četiri srpske autonomne oblasti i regije:[3]

Nakon toga, Narodna skupština Republike Srpske donosi Deklaraciju o proglašenju Republike srpskog naroda Bosne i Hercegovine 9. januara 1992. u Sarajevu, osiguravajući je kao konstituantu (ustavotvornu skupštinu), Ustavom koji je donesen 28. februara 1992, pravnu moć i pravnu sigurnost, legalitet i legitimitet tadašnje Srpske Republike Bosne i Hercegovine. Kasnije je na osnovu rezultata Novembarskog referenduma Srpska Republika Bosna i Hercegovina proglašena za federalnu jedinicu u sastavu Savezne Republike Jugoslavije.

Bošnjačkim/Muslimanskim i hrvatskim strankama bio je cilj nezavisnost i stvaranje federalne države Bosne i Hercegovine ali Srbi su smatrali da će se time odvojiti srpski narod, te da bi Srbi iz Bosne i Hercegovine time dobili status nacionalne manjine. Takav odnos i stanje uticali su na to da su srpski poslanici konstituirali srpski blok poslanika od ukupno 83 poslanika, pretežno iz Srpske demokratske stranke, zatim iz Srpskog pokreta obnove, Socijaldemokratske partije i Saveza reformskih snaga Jugoslavije. Bio je to prvi korak ka početku stvaranja današnje Republike Srpske i Narodne skupštine Republike Srpske.[1]

Tokom rata u Bosni i Hercegovini iz sigurnosnih razloga Narodna skupština se premješta na teritoriju današnjeg Istočnog Sarajeva), funkcionira i zasjeda na Palama. Jedna od najdužih sjednica u historiji Skupštine održana je 5. maja 1993. na Jahorini, kada su poslanici 17 sati raspravljali Vance–Owenovom planu. Od 1998. administrativno sjedište Narodne skupštine Republike Srpske prelazi u Banju Luku, gdje se nalazi i danas.[1]

Po završetku rata, potpisivanjem Dejtonskog mirovnog sporazuma (1995) Narodna skupština preuzima primarnu odgovornost provođenja normativne entitetske reizgradnje i obnove, te kao zakonodavni organ predvodi i neposredno sprovodi zakonske reforme kroz koje Republika Srpska prolazi u poslijeratnim godinama.

Sastav Narodne skupštine, po modernim parlamentarnim principima, čine osamdeset i tri narodna poslanika koje narod u Republici Srpskoj bira na neposrednim parlamentarnim izborima. Narodni poslanici u Narodnoj skupštini birali su se do 2002. na mandat u trajanju od dvije godine, a od 2002. u skladu s novom zakonskom regulativom, narodni poslanici se biraju na mandat u trajanju od četiri godine.

Izbori i sazivi[uredi | uredi izvor]

Narodna skupština Republike Srpske do sada je funkcionisala u deset saziva:

Izbori Saziv
Opći izbori u SR Bosni i Hercegovini 1990. I saziv (24. oktobar 1991 – 14. septembar 1996)
Opći izbori u Bosni i Hercegovini 1996. II saziv (19. oktobar 1996 – 27. decembar 1997)
Prijevremeni izbori u Bosni i Hercegovini 1997. III saziv (27. decembar 1997 – 19. oktobar 1998)
Opći izbori u Bosni i Hercegovini 1998. IV saziv (19. oktobar 1998 – 16. decembar 2000)
Opći izbori u Bosni i Hercegovini 2000. V saziv (16. decembar 2000 – 28. novembar 2002)
Opći izbori u Bosni i Hercegovini 2002. VI saziv (28. novembar 2002 – 9. novembar 2006)
Opći izbori u Bosni i Hercegovini 2006. VII saziv (9. novembar 2006 – 15. novembar 2010)
Opći izbori u Bosni i Hercegovini 2010. VIII saziv (15. novembar 2010 – 24. novembar 2014)
Opći izbori u Bosni i Hercegovini 2014. IX saziv (24. novembar 2014 – 19. novembar 2018)
Opći izbori u Bosni i Hercegovini 2018. X saziv (19. novembar 2018 – 15. novembar 2022)
Opći izbori u Bosni i Hercegovini 2022. XI saziv (od 15. novembra 2022)

Predsjednici[uredi | uredi izvor]

Glavni članak: Predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske

Trenutni predsjednik je Nenad Stevandić (US).

Spisak predsjednika od osnivanja skupštine do danas:

  1. Momčilo Krajišnik (25. oktobar 1991 – maj 1996; birao ga I saziv)
  2. Dragan Kalinić (maj 1996 – 4. novembar 1998; birao ga I, II i III saziv)
  3. Petar Đokić (4. novembar 1998 – 16. decembar 2000; birao ga IV saziv)
  4. Dragan Kalinić (16. decembar 2000 – 29. juni 2004; birao ga V i VI saziv)
  5. Dušan Stojičić (20. juli 2004 – 28. februar 2006; birao ga VI saziv)
  6. Igor Radojičić (28. februar 2006 – 24. novembra 2014; birao ga VI, VII i VIII saziv)
  7. Nedeljko Čubrilović (24. novembar 2014 – 15. novembar 2022; birao ga IX i X saziv)
  8. Nenad Stevandić (od 15. novembra 2022; birao ga XI saziv)

Odbori[uredi | uredi izvor]

  1. Odbor za privredu i finansije
  2. Zakonodavni odbor
  3. Odbor za politički sistem, pravosuđe i upravu
  4. Odbor za odbranu i sigurnost
  5. Odbor za zaštitu prava izbjeglica i prognanika
  6. Odbor za predstavke, prijedloge i društveni nadzor
  7. Odbor jednakih mogućnosti
  8. Odbor za zaštitu okoliša
  9. Odbor za ustavna pitanja
  10. Odbor za praćenje stanja u oblasti penzijsko-invalidskog osiguranja
  11. Odbor za boračko-invalidsku zaštitu
  12. Odbor za obrazovanje, nauku, kulturu i informisanje
  13. Odbor za zdravstvo, rad i socijalnu politiku
  14. Odbor za pitanja mladih
  15. Odbor za poljoprivredu, šumarstvo i vodno
  16. Odbor za evropske integracije i regionalnu saradnju

Sjedište[uredi | uredi izvor]

Sjedište Narodne skupštine nalazi se u Banjaluci u Ulici Vuka Karadžića 2 (u nekadašnjoj zgradi Doma Jugoslavenske narodne armije i Doma Vojske Republike Srpske). Ispred zgrade Skupštine se nalazi Trg žrtava Jasenovca na kome se nalazi spomenik Topola užasa.

Također pogledajte[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b c d "O Narodnoj skupštini". narodnaskupstinars.net. Arhivirano s originala, 28. 4. 2021. Pristupljeno 28. 4. 2021.
  2. ^ "Sad je i zvanično: Željko Dubravac iz DNS prešao u Narodni front (FOTO)". Srpskainfo (jezik: srpski). Pristupljeno 19. 4. 2023.
  3. ^ "Fotomonografija: Narodna skupština Republike Srpske od 1991. do 2011" (PDF). Banja Luka: Narodna skupština Republike Srpske. 2012. Arhivirano (PDF) s originala, 22. 4. 2021. Pristupljeno 28. 4. 2021.

Vanjski linkovi[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/w/index.php?title=Narodna_skupština_Republike_Srpske&oldid=3519380"