Razlika između verzija stranice "Dom naroda Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine"

Dom naroda
Parlamentarne skupštine
Bosne i Hercegovine
Dom naroda; Parlamentarne skupštine; Bosne i Hercegovine
VII saziv
Vrsta
Vrsta	Gornji dom
Ograničenje mandata	2 godine (1996-2002); 4 godine (od 2002)
Historija
Osnovano	1996.
Prethodnik	Skupština Republike BiH
Početak saziva	14. septembar 1996.
Vodstvo
Predsjedavajući	Bakir Izetbegović, (SDA)
Zamjenici predsjedavajućeg	Dragan Čović (HDZ BiH); Nikola Špirić (SNSD)
Struktura
Broj zastupnika	15
Političke grupe	Klub Bošnjaka (5): SDA (3); SDP BiH (1); SBB BiH (1); Klub Hrvata (5): HDZ BiH (4); Nezavisni (1); Klub Srba (5): SNSD (4); SDS (1);
Izbori
Posljednji opći izbori	7. oktobar 2018.
Sljedeći opći izbori	2022.
Mjesto zasjedanja
	Datoteka:Parliament (6042784223).jpg
	Zgrada prijateljstva između Grčke i BiH; Trg BiH 1, Sarajevo, Bosna i Hercegovina
Veb-sajt
	www.parlament.ba

Pregled historije

[pregledana izmjena]

← Starija izmjena Novija izmjena →

Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj

VizualnoWikitekst

U redovima

Verzija na dan 25 oktobar 2021 u 20:42

Dom naroda Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine je gornji dom Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine koji predstavlja tri konstitutivna naroda u Bosni i Hercegovini, Bošnjake, Hrvate i Srbe. Donji dom je Predstavnički dom koji predstavlja sve državljane Bosne i Hercegovine. Ova odredba je u procesu Sejdić i Finci protiv Bosne i Hercegovine na Evropskom sudu za ljudska prava 2009. dokazana kao sporna, jer onemogućava aktivno glasačko pravo drugim nacionalnim manjinama u Bosni i Hercegovini. Izvršenje presude nije provedeno.

Struktura

Dom se sastoji od 15 delegata, od kojih svaki konstitutivni narod ima po pet predstavnika. Dvije trećine delegata, 5 bošnjačkih i 5 hrvatskih, bira se s područja Federacije Bosne i Hercegovine, a preostala trećina, 5 srpskih delegata, bira se s područja Republike Srpske. Bošnjačke i hrvatske delegate u Domu naroda BiH biraju delegati navedenih naroda u Domu naroda Parlamenta Federacije BiH, a srpske delegate bira Narodna skupština Republike Srpske.^[1] Prema načelima federalnog bikameralizma, gornji dom parlamenta treba predstavljati federalne jedinice, a ne narode, međutim, u Bosni i Hercegovini se ovaj zahtjev nije ostvario. To proizlazi iz različitosti njenih federalnih jedinica jer je Federacija BiH po svom uređenju federacija a Republika Srpska unitarna administrativna jedinica. Naime, u Republici Srpskoj teritorijalno se podudara s nacionalnim, dok to u Federaciji BiH nije slučaj.

Kolegij

Kolegij doma naroda Bosne i Hercegovine čine predsjedavajući Doma naroda, prvi i drugi zamjenik predsjedavajućeg Doma naroda.

Prema Poslovniku Doma naroda, Kolegij je zadužen za ostvarivanje prava i dužnosti delegata, koja su u vezi s obavljanjem njihove dužnosti, te izradu prijedloga kriterija kojim se reguliraju prava i obaveze delegata na profesionalnom radu, ostvarivanje saradnje s Predstavničkim domom, uključujući održavanje zajedničke sjednice oba doma na zahtjev Kolegija Predstavničkog doma, i za održavanje zajedničke sjednice kolegija oba doma, ostvarivanje prava i dužnosti Doma prema Predsjedništvu BiH i Vijeću ministara BiH, u skladu sa Ustavom BiH, zakonom i Poslovnikom, kao i druge poslove.^[2]

Način rada i odlučivanja

Ustavom Bosne i Hercegovine određeno je da je za kvorum u Domu naroda BiH potrebna prisutnost devet od 15 delegata, s tim što na sjednicama moraju biti prisutna najmanje tri delegata iz reda svakog konstitutivnog naroda. Time vrlo lahko može doći do opstrukcije rada Parlamentarne skupštine jer samim nedolaskom trojice delegata iz reda jednog konstitutivnog naroda blokira se rad Parlamentarne skupštine.

Dom naroda ravnopravan je sa Predstavničkim domom. Odluke su usvojene tek onda kada ih u istom sadržaju usvoje oba doma.

Prema Ustavu BiH, postoje tri načina odlučivanja u Domu naroda, odlučivanje prostom i kvalificiranom većinom te odlučivanje o pitanjima vitalnog nacionalnog interesa, koji je imanentan isključivo Domu naroda. Dom naroda većinom glasova donosi svoj Poslovnik i bira jednog predsjedavajućeg i dvojicu dopredsjedavajućih, s tim da svaki od njih mora biti iz reda različitih konstitutivnih naroda. Oni se svakih osam mjeseci smjenjuju na mjestu predsjedavajućeg, odnosno dopredsjedavajućih. Predsjedavajući Doma naroda ne može biti iste nacionalnosti kao i predsjedavajući Predstavničkog doma.

Nadležnosti

Dom naroda je ovlašten da stavi veto na usvajanje određenog zakona u parlamentarnoj proceduri koji je već usvojen u Predstavničkom domu. Ukoliko većina bošnjačkih, hrvatskih ili srpskih delegata zaključi da određeni zakon ugrožava vitalni nacionalni interes jednog od konstitutivnih naroda Bosne i Hercegovine, tada ulaže veto na taj zakon. U tom slučaju se saziva Zajednička komisija koja u roku od pet dana mora postići saglasnost, te se u protivnom zakon prosljeđuje Ustavnom sudu Bosne i Heregovine koji donosi konačnu odluku. Zajedničku komisiju čine po jedan član iz bošnjačkog, hrvatskog i srpskog naroda koji je ujedno i delegat u Domu naroda.

Ovlaštenja i sastav Doma naroda su propisana tačkama 2 i 3 člana 4 Ustava Bosne i Hercegovine.

Trenutni saziv

Delegati Doma naroda Bosne i Hercegovine (2018–2022)
Bošnjaci	Denis Bećirović (SDP BiH)
	Amir Fazlić (SDA)
	Bakir Izetbegović (SDA)
	Munib Jusufović (SBB)
	Asim Sarajlić (SDA)
Hrvati	Lidija Bradara (HDZ BiH)
	Bariša Čolak (HDZ BiH)
	Dragan Čović (HDZ BiH)
	Zlatko Miletić (Nezavisni)
	Marina Pendeš (HDZ BiH)
Srbi	Mladen Bosić (SDS)
	Dušanka Majkić (SNSD)
	Sredoje Nović (SNSD)
	Lazar Prodanović (SNSD)
	Nikola Špirić (SNSD)

Predsjedavajući

#	Ime	Mandat		Partija
1	Momir Tošić	3. januar 1997.	2. septembar 1997.	SDS
2	Avdo Čampara	3. septembar 1997.	2. maj 1998.	SDA
3	Petar Majić	3. maj 1998.	3. decembar 1998.	HDZ BiH
4	Vladimir Šoljić	4. decembar 1998.	3. august 1999.	HDZ BiH
5	Izet Žigić	4. august 1999.	3. april 2000.	SBiH
6	Drago Ljubičić	4. april 2000.	20. mart 2001.	SNSD
7	Ilija Šimić	20. mart 2001.	19. novembar 2001.	HSS BiH
8	Sejfudin Tokić	20. novembar 2001.	19. juli 2002.	SDP BiH
9	Nikola Špirić	20. juli 2002.	31. januar 2003.	SNSD
10	Velimir Jukić	31. januar 2003.	29. septembar 2003.	HDZ BiH
11	Mustafa Pamuk	30. septembar 2003.	30. maj 2004.	SDA
12	Goran Milojević	31. maj 2004.	30. januar 2005.	PDP
13	Velimir Jukić	31. januar 2005.	29. septembar 2005.	HDZ BiH
14	Mustafa Pamuk	30. septembar 2005.	30. maj 2006.	SDA
15	Goran Milojević	31. maj 2006.	14. mart 2007.	PDP
16	Ilija Filipović	14. mart 2007.	13. novembar 2007.	HDZ BiH
17	Sulejman Tihić	14. novembar 2007.	13. juli 2008.	SDA
18	Mladen Ivanić	14. juli 2008.	26. februar 2009.	PDP
19	Dušanka Majkić	26. februar 2009.	13. mart 2009.	SNSD
20	Ilija Filipović	14. mart 2009.	13. novembar 2009.	HDZ BiH
21	Sulejman Tihić	14. novembar 2009.	13. juli 2010.	SDA
22	Dušanka Majkić	14. juli 2010.	9. juni 2011.	SNSD
23	Ognjen Tadić	9. juni 2011.	8. februar 2012.	SDS
24	Dragan Čović	9. februar 2012.	8. oktobar 2012.	HDZ BiH
25	Sulejman Tihić	9. oktobar 2012.	8. juni 2013.	SDA
26	Ognjen Tadić	9. juni 2013.	5. novembar 2013.	SDS
27	Staša Košarac	5. novembar 2013.	8. februar 2014.	SNSD
28	Dragan Čović	9. februar 2014.	16. februar 2015.	HDZ BiH
29	Bariša Čolak	16. februar 2015.	16. oktobar 2015.	HDZ BiH
30	Ognjen Tadić	17. oktobar 2015.	15. juni 2016.	SDS
31	Safet Softić	16. juni 2016.	15. februar 2017.	SDA
32	Bariša Čolak	16. februar 2017.	15. oktobar 2017.	HDZ BiH
33	Ognjen Tadić	16. oktobar 2017.	15. juni 2018.	DNS
34	Safet Softić	16. juni 2018.	6. decembar 2018.	SDA
35	Bariša Čolak	7. decembar 2018.	28. februar 2019.	HDZ BiH
36	Bakir Izetbegović	28. februar 2019.	28. oktobar 2019.	SDA
37	Dragan Čović	28. oktobar 2019.	28. juni 2020.	HDZ BiH
38	Nikola Špirić	28. juni 2020.	28. februar 2021.	SNSD
39	Bakir Izetbegović	28. februar 2021.	trenutni	SDA

Također pogledajte

Reference

^ "Opći podaci - Dom naroda BiH". parlament.ba. Pristupljeno 24. 9. 2017.
^ "Kolegij Doma naroda BiH". parlament.ba. Pristupljeno 24. 9. 2017.

Vanjski linkovi

Službena stranica Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine
Ustavni sud BiH Arhivirano 24. 7. 2020. na Wayback Machine - Član 4 Ustava BiH o Parlamentarnoj skupštini
Poslovnik Doma naroda PS BiH

[1] "Opći podaci - Dom naroda BiH". parlament.ba. Pristupljeno 24. 9. 2017.

[2] "Kolegij Doma naroda BiH". parlament.ba. Pristupljeno 24. 9. 2017.

[1]

[2]

@@ Red 1: / Red 1: @@
 {{Infokutija parlament
-| ime               = Dom naroda<br/>Parlamentarne skupštine<br/>Bosne i Hercegovine
+| ime                 = Dom naroda<br/>Parlamentarne skupštine<br/>Bosne i Hercegovine
+| izvorno_ime         =
-| logo              = Logo of the Parliamentary Assembly of Bosnia and Herzegovina.png
-| logo_opis         =
+| ime_transkripcija   =
-| logo_širina       =
+| boja_pozadine       = royalblue
+| saziv               = [[Sedmi saziv Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine#Dom naroda|VII saziv]]
-| vrsta             = Gornji dom
+| logo                = Logo of the Parliamentary Assembly of Bosnia and Herzegovina.png
-| lider1_vrsta      = Predsjedavajući
-| lider1            = [[Bakir Izetbegović]]
+| logo_širina         =
-| stranka1          = ([[Stranka demokratske akcije|SDA]])
+| logo_opis           =
-| lider2_vrsta      = Zamjenici predsjedavajućeg
+| vrsta               = Gornji dom
+| domovi              =
-| lider2            = [[Dragan Čović]] ([[Hrvatska demokratska zajednica Bosne i Hercegovine|HDZ BiH]])<br />[[Nikola Špirić]] ([[Savez nezavisnih socijaldemokrata|SNSD]])
+| ograničenje_mandata = 2 godine <small>(1996-2002)</small><br>4 godine <small>(od 2002)</small>
-| zastupnici        = 15
-| struktura1        = House of Peoples of BiH.svg
+| osnovano            = 1996.
-| struktura1_rez    = 250px
+| raspušteno          =
+| prethodnik          = [[Skupština Republike Bosne i Hercegovine|Skupština Republike BiH]]
-| političke_grupe1  =
+| sljedbenik          =
-'''Klub Bošnjaka (5)''':
+| početak_saziva      = 14. septembar 1996.
+| lider1_vrsta        = Predsjedavajući
+| lider1              = [[Bakir Izetbegović]]
+| stranka1            = ([[Stranka demokratske akcije|SDA]])
+| datum_izbora        = 28. februara 2021.
+| lider2_vrsta        = Zamjenici predsjedavajućeg
+| lider2              = [[Dragan Čović]] ([[Hrvatska demokratska zajednica Bosne i Hercegovine|HDZ BiH]])<br />[[Nikola Špirić]] ([[Savez nezavisnih socijaldemokrata|SNSD]])
+| stranka2            =
+| datum_izbora2       =
+| lider3_vrsta        =
+| lider3              =
+| stranka3            =
+| datum_izbora3       =
+| lider4_vrsta        =
+| lider4              =
+| stranka4            =
+| datum_izbora4       =
+| lider5_vrsta        =
+| lider5              =
+| stranka5            =
+| datum_izbora5       =
+| lider6_vrsta        =
+| lider6              =
+| stranka6            =
+| datum_izbora6       =
+| zastupnici          = 15
+| dom1                =
+| dom2                =
+| struktura1          = House of Peoples of BiH.svg
+| struktura1_rez      = 250px
+| struktura1_alt      =
+| struktura2          =
+| struktura2_rez      =
+| struktura2_alt      =
+| političke_grupe1    = '''Klub Bošnjaka (5)''':
 *{{Color box|#00A859|border=darkgray}} [[Stranka demokratske akcije|SDA]] &nbsp;(3)
 *{{Color box|#DE0000|border=darkgray}} [[Socijaldemokratska partija Bosne i Hercegovine|SDP BiH]] &nbsp;(1)
@@ Red 24: / Red 59: @@
 *{{Color box|#990000|border=darkgray}} [[Savez nezavisnih socijaldemokrata|SNSD]] &nbsp;(4)
 *{{Color box|#38659C|border=darkgray}} [[Srpska demokratska stranka|SDS]] &nbsp;(1)
+| političke_grupe2    =
-| posljednji_izbori1 = [[Opći izbori u Bosni i Hercegovini 2018.|7. oktobar 2018.]]
-| mjesto_zasjedanja  =
+| odbori1             =
+| odbori2             =
-| prostor_zasjedanja = Parliament (6042784223).jpg
-| zasjedanja_rez     =
+| zajednički_odbori   =
+| izborni_sistem1     =
-| veb-sajt           = [https://www.parlament.ba/Content/Read/36 www.parlament.ba]
+| izborni_sistem2     =
+| posljednji_izbori1  =
+| posljednji_izbori2  =
+| posljednji_izbori3  = [[Opći izbori u Bosni i Hercegovini 2018.|7. oktobar 2018.]]
+| sljedeći_izbori1    =
+| sljedeći_izbori2    =
+| sljedeći_izbori3    = [[Opći izbori u Bosni i Hercegovini 2022.|2022.]]
+| prostor_zasjedanja  = Parliament (6042784223).jpg
+| zasjedanja_rez      =
+| zasjedanja_alt      =
+| mjesto_zasjedanja   = [[Zgrada prijateljstva između Grčke i Bosne i Hercegovine|Zgrada prijateljstva između Grčke i BiH]]<br>Trg BiH 1, [[Sarajevo]], [[Bosna i Hercegovina]]
+| web-stranica        = [https://www.parlament.ba/Content/Read/36 www.parlament.ba]
+| fusnote             =
 }}
 {{Politika Bosne i Hercegovine}}