2015.

2015 (MMXV) bila je prosta godina koja je počela u četvrtak po gregorijanskom kalendaru. To je 15. godina 3. milenija i 21. vijeka i 6. godina 2010-ih.

Proglašena je:

• Međunarodnom godinom svjetlosti
• Međunarodnom godinom tla

Događaji

Januar

• 1. januar
  • Ulazak Litvanije u Eurozonu i zamjena domaće valute litas eurom.
  • Srbija preuzela predsjedavanje Organizacije za evropsku sigurnost i saradnju (OESS).
• 7. januar – U napadu na sjedište francuskog satiričnog sedmičnika Charlie Hebdo u Parizu stradalo je smrtno 12 osoba, a 10 ih je teško povrijeđeno. Vlada Francuske objavila je da je nivo nacionalne sigurnosti u Parizu povišen na najviši stepen.
• 9. januar – Počelo 16. kontinentalno nogometno prvenstvo Azije, AFC Azijski kup 2015. u Australiji.
• 11. januar
  • Održana 72. dodjela "Zlatnog globusa".
  • U drugom krugu šestih predsjedničkih izbora u Hrvatskoj pobijedila Kolinda Grabar-Kitarović, čime je postala prva žena na funkciji predsjednika Republike Hrvatske.
• 15. januar – Otvoreno Svjetsko prvenstvo u rukometu u Kataru.
• 17. januar – Planirani početak 30-og po redu Afričkog kupa nacija, u Ekvatorijalnoj Gvineji.
• 26. januar – Asteroid 2004 BL86 prošao brzinom od 56.000 km/h pored Zemlje na udaljenosti od samo 1,2 miliona km.

Februar

• 3. februar – Počelo 43. Svjetsko prvenstvo u alpskom skijanju u američkim gradovima Vail i Beaver Creek u saveznoj državi Colorado.
• 15. februar – Završeno 43. Svjetsko prvenstvo u alpskom skijanju u američkim gradovima Vail i Beaver Creek u saveznoj državi Colorado.
• 18. februar – U švedskom gradu Falunu počelo Svjetsko prvenstvo u nordijskom skijanju 2015.

Mart

• 4. mart – Otvaranje 47. Svjetskog prvenstva u biatlonu u finskom Kontiolahtiju.
• 11. mart – Kuba i SAD ponovo uspostavile telefonske linije koje su od 1999. bile u prekidu.
• 13. mart – Tropski ciklon "Pam" pogodio glavni grad Vanuatua Port Vilu. Poginulo je više od 10 osoba, a oko 250 hiljada osoba je ugroženo. Vjetar je dosezao brzinu od 280 km/h.
• 24. mart – Let 9252 Germanwingsa srušio se na visini od 1500 m u francuske Alpe. Svih 144 putnika i 6 članova posade je izginulo.

April

• 8. april – U cijelom Washingtonu nestalo struje nakon eksplozije u elektrani u Marylandu.
• 22. april – Erupcija vulkana Calbuco u Čileu.
• 25. april – Zemljotres magnitude 7,8 pogodio Nepal; poginule 8452 osobe, a povrijeđeno 19.009.
• 27. april – U napadu na policijsku stanicu u Zvorniku ubijeni policajac i napadač.

Maj

• 8. maj – U organizaciji Društva novinara Bosne i Hercegovine u Banjoj Luci održana je manifestacija pod nazivom "Novinar godine" na kojoj su, po 20. put, dodijeljene novinarske nagrade i priznanja za prethodnu godinu. Nagradu "Novinar godine" za 2014. godinu dobio je Mladen Marić, novinar Federalne televizije. "Nagrada za životno djelo" uručena je novinaru Hajrudinu Somunu.
• 14. maj – Viši sud u Beogradu donio odluku kojom je Draža Mihajlović rehabilitiran.
• 19. maj
  • Početak Eurosonga 2015. u Austriji.
  • Na sjednici Komiteta ministara Vijeća Evrope u Bruxellesu, BiH zvanično od Belgije preuzima predsjedavanje Komitetom ministara za narednih šest mjeseci. Ministar vanjskih poslova Bosne i Hercegovine Igor Crnadak će na 125. sastanku Komiteta, tokom inauguralnog govora, predstaviti prioritete predsjedavanja Bosne i Hercegovine.
• 20. maj
  • Američka vojska počela test letjelice "X-37B", koja ima ugrađeni ionski pogon.
  • Turski predsjednik Recep Tayyip Erdoğan prisustvuje bilateralnom sastanku zvaničnih delegacija Bosne i Hercegovine i Republike Turske, nakon čega je sa članovima Predsjedništva Bosne i Hercegovine prisustvovao potpisivanju niza memoranduma, sporazuma i ugovora između zvaničnih institucija Turske i Bosne i Hercegovine.
• 22. maj – Vlada Holandije donijela odluku da banku ABN Amro, koja je tokom krize 2007. prešla u državno vlasništvo, ponovo vrati na berzu.
• 24. maj – Francuski film režisera Jacquesa Audiarda Dheepan osvojio je Zlatnu palmu na 68. Kanskom filmskom festivalu.

Juni

• 2. juni – Samo nekoliko dana nakon što je peti put uzastopno izabran za predsjednika FIFA-e Sepp Blatter objavio da se povlači s te funkcije.
• 6. juni
  • Pobjedom u finalu Lige prvaka Barcelona po peti put postala prvak Evrope.
  • Papa Franjo posjetio Bosnu i Hercegovinu.
• 10. juni – Nakon žustre rasprave između ljevičarske i konzervativne frakcije u Evropskom parlamentu glasanje o usvajanju Transatlantskog sporazuma o trgovini i investicijama (TTIP) odloženo do daljnjeg.
• 26. juni
  • U napadu na tvornicu plina u Francuskoj poginula jedna, a najmanje dvije osobe su ozlijeđene. Francuski predsjednik Francois Hollande je napad okvalificirao terorističkim.
  • U terorističkom napadu u Sousseu u Tunisu poginulo 37 osoba.
  • U terorističkom napadu na šiitsku džamiju u centru grada Kuvajta poginulo je 26 osoba i bombaš-samoubica a povrijeđeno 227 osoba.

Juli

• 5. juli – Na referendumu u Grčkoj građani odbili mjere štednje koje su ponudili međunarodni kreditori u zamjenu za dodatnu finansijsku pomoć.
• 9. juli – Na sjednici Evropskog parlamenta u Strasbourgu, u znak sjećanja na srebrenički genocid, usvojena Rezolucija o Srebrenici, kojom se oštro osuđuje zločin u Srebrenici, koji je u skladu s presudama Haškog tribunala i Međunarodnog suda pravde okarakteriziran kao genocid.
• 10. juli – Sa državne zgrade u Columbiji u Južnoj Karolini, skinuta je posljednja zastava Konfederacije kao odgovor na masakr koji se dogodio u metodističkoj crkvi u Charlestonu.
• 11. juli – Više od 50.000 osoba u Potočarima prisustvovalo obilježavanju 20. godišnjice genocida u Srebrenici.
• 14. juli
  • Prolijetanje letjelice New Horizons na 9600 km od Plutona.
  • NASA -ina bespilotna letjelica New Horizons vrši prvi planetarni prelet Plutona.
  • Naučnici CERN-a, zaposleni pri Velikom hadronskom sudaraču, objavili otkriće pentakvarka.
  • Iran i šest velikih sila postigli dogovor kojim se ograničava iranski nuklearni program.
• 15. juli – Sud u Njemačkoj izrekao je kaznu od četiri godine zatvora Oskaru Gröningu (poznatom pod nadimkom "Knjigovođa iz Auschwitza"), nekadašnjem oficiru jedinice "SS", zbog saučesništva u masovnom ubistvu. Tužilaštvo je tvrdilo da je sortiranjem banknota oduzetih od Jevreja koji su dopremani vozovima pomagao režimu odgovornom za masovno ubistvo.
• 16. juli – Donji dom japanskog parlamenta odobrio je zakon kojim će biti proširena uloga vojske, uprkos protivljenju opozicije i protestima građana. Japan će, prema novom zakonu, moći da koristi vojnu silu ne samo za samoodbranu nego i za pomaganje saveznicima u inostranstvu.
• 17. juli
  • Svih 28 zemalja Evropske unije odobrilo je hitnu finansijsku pomoć Grčkoj u visini od sedam milijardi eura. Pomoć se računa kao kredit koji će Grčkoj omogućiti da plati neke od svojih obaveza dok se ne donese novi, treći paket kreditne pomoći.
  • Rekorder Bosne i Hercegovine na 800 metara Amel Tuka pobijedio na svom debitantskom nastupu na mitingu "Dijamantske lige" u Monaku.
• 19. juli – Mađarska vojska završila je izradnju probnih 150 metara ograde kako bi spriječila ilegalne migracije. Dužina ograde će iznositi 175 kilometara duž granice sa Srbijom.
• 31. juli – Međunarodni olimpijski odbor odabrao Peking za domaćina ZOI 2022.

August

• 4. august – Poginula 31 osoba kad je poplava izbacila voz iz kolosijeka u Hardi (Madhya Pradesh, Indija).
• 5. august – Potvrđeno je da ostaci pronađeni na francuskom ostrvu Réunionu pripadaju letu 370 Malaysia Airlinesa, koji je nestao u martu 2014.
• 6. august – Službeno otvoren novi prolazni kanal, koji otprilike udvostručuje kapacitet Sueskog kanala.
• 8. august – Tajfun Soudelor pogodio Tajvan i istočnu Kinu ubivši najmanje 29, a ozlijedivši stotine osoba.
• 12. august – Nekoliko eksplozija u kineskom gradu Tianjinu usmrtilo 50 osoba, a hospitalizirano ih je najmanje 700.
• 14. august – Počinje 21. izdanje Sarajevo Film Festivala (SFF), a trajat će do 22. augusta. Bit će prikazano 259 filmova iz 57 zemalja u 18 programskih cjelina.
• 16. august – Kadetska košarkaška reprezentacija BiH pobjedom u finalu Evropskog prvenstva 2015. prvi put u historiji postala prvak Evrope.

Septembar

• 5. septembar – Otvoreno 39. Evropsko prvenstvo u košarci.
• 10. septembar – U azerbejdžanskom Bakuu počeo Svjetski šahovski kup 2015.
• 24. septembar – U stampedu na hadždžu koji se desio u Mini u blizini Mekke život je izgubilo 717 hodočasnika.
• 28. septembar – NASA objavila da je na Marsu otkrivena voda.
• 30. septembar – Građanski rat u Siriji: Započela ruska vojna intervencija usmjerena protiv snaga Islamske Države.

Oktobar

• 1. oktobar – Najmanje 10 ljudi je poginulo, a 20 ranjeno u pucnjavi na koledžu u Oregonu (SAD).
• 2. oktobar – U klizištu u Gvatemali poginulo je 30 ljudi, a preko 600 se smatra nestalima.
• 3. oktobar – U Jajcu je pronađeno 7 grobova i jedan od najljepših srednjovjekovnih sarkofaga.
• 4. oktobar – Na jugoistoku Francuske najmanje 16 osoba poginulo je u bujici koja je uslijedila nakon olujnog nevremena.
• 5. oktobar – Indonezijski spasioci pronašli olupinu malog putničkog aviona koji je sa desetero ljudi nestao u petak.
• 6. oktobar – Izraelski vojnici ubili tri palestinska tinejdžera uključujući 13-godišnjeg dječaka. U eskalaciji nasilja izraelskih vojnika povrijeđeno je više od 450 osoba.

Novembar

• 8. novembar – Održani osmi Parlamentarni izbori u Hrvatskoj 2015..

Decembar

• 29. decembar – Izašao jubilarni 1000. broj sedmičnog magazina Slobodna Bosna, čije je izdanje ujedno i posljednji broj ovog magazina u papirnatom izdanju. U novoj 2016. godini preselit će se na digitalnu platformu.

Rođeni

• 2. maj – Princeza Charlotte od Cambridgea, kćerka britanskog princa Williama i vojvotkinje od Cambridgea

Umrli

Januar

• 1. januar – Mario Cuomo, američki političar, 52. guverner savezne države New York
• 4. januar – Urlich Beck, njemački sociolog
• 7. januar – Rod Taylor, australijski glumac
• 9. januar – Muhamed Mujkanović, bosanskohercegovački interpretator sevdalinki
• 21. januar – Kemal Monteno, bosanskohercegovački kantautor
• 23. januar – Abdullah bin Abdulaziz al-Saud, saudijski kralj
• 26. januar – Demis Rusos, grčki pjevač

Februar

• 9. februar – Boba Stefanović, pjevač i kompozitor domaće zabavne muzike
• 18. februar – Asuman Baytop, turska botaničarka
• 21. februar – Holm Sundhaussen, njemački historičar
• 27. februar – Leonard Simon Nimoy, američki glumac, režiser, pjesnik, pjevač i fotograf

Mart

• 4. mart – Dušan Bilandžić, hrvatski političar, historičar i pisac
• 5. mart – Vlada Divljan, jugoslavenski i srpski muzičar
• 11. mart – Dinka Delić, bivša mis Jugoslavije
• 12. mart – Terry Pratchett, engleski pisac naučne fantastike
• 20. mart – Safet Plakalo, teatrolog i osnivač Sarajevskog ratnog teatra
• 24. mart
  • Zoran Kapetanović, bosanskohercegovački novinar
  • Astrid Ivask, latvijsko-američka pjesnikinja
• 26. mart – Tomas Tranströmer, švedski pisac, pjesnik i prevodilac
• 28. mart – Ante Pažanin, hrvatski filozof

April

• 13. april – Günter Grass, njemački književnik
• 14. april – Percy Sledge, američki R'n'B i soul pjevač
• 29. april – François Michelin - direktor francuske kompanije za proizvodnju guma "Michelin"
• 30. april – Ben E. King, američki R'n'B i soul pjevač

Maj

• 15. maj – B.B. King, američki gitarist i pjevač bluesa
• 19. maj – Affan Ramić, bosanskohercegovački slikar i akademik
• 23. maj – John Forbes Nash Jr., američki ekonomista, dobitnik Nobelove nagrade za ekonomiju

Juni

• 1. juni – Vladimir Furduj, bubnjar Korni grupe
• 5. juni – Fran Višnar, hrvatski vojni i obavještajni analitičar, novinar i politolog
• 7. juni – Christopher Lee, britanski glumac
• 11. juni – Ornette Coleman, američki džez saksofonist
• 17. juni – Süleyman Demirel, turski političar
• 26. juni – Jevgenij Primakov, ruski premijer i ministar vanjskih poslova
• 29. juni – Josef Masopust, češki nogometaš i trener

Juli

• 8.juli – Andromaqi Gjergji, albanska etnologinja
• 10. juli – Omar Sharif, egipatski glumac
• 13. juli – Satoru Iwata, tvorac videoigara i izvršni direktor Nintenda
• 18. juli – Jules Bianchi, francuski vozač Formule 1

August

• 17. august – Arsen Dedić, hrvatski kantautor zabavne muzike
• 27. august – Boris Aranđelović, pjevač rock grupe Smak
• 28. august – Krunoslav Cigoj, hrvatski operni pjevač

Septembar

• 13. septembar – Moses Malone, američki košarkaš
• 19. septembar – Admiral Mahić, bosanskohercegovački književnik

Oktobar

• 1. oktobar – Usnija Redžepova, makedonska pjevačica romsko-turskog porijekla
• 4. oktobar – Nebojša Popović, filmski kritičar i urednik Filmskog programa Radio-televizije Srbije (RTS)
• 5. oktobar – Henning Mankell, švedski pisac
• 19. oktobar – Munib Maglajlić, bosanskohercegovački historičar književnosti
• 29. oktobar – Ranko Žeravica, jugoslavenski košarkaški trener
• 30. oktobar – Zehra Deović, bosanskohercegovačka interpretatorka sevdalinki

Novembar

• 2. novembar – Petar Lalović, jugoslavenski filmski režiser, scenarist i snimatelj
• 5. novembar – Muharem Osmić, bosanskohercegovački glumac
• 10. novembar – Helmuth Schmidt, njemački kancelar (1974–1982)
• 15. novembar – Moira Orfei, italijanska glumica
• 21. novembar – Mustafa Skopljak, bosanskohercegovački likovni umjetnik i kipar
• 24. novembar – Sead Bejtović, bosanskohercegovački pozorišni glumac

Decembar

• 27. decembar – Stein Eriksen, norveški skijaš, svjetski i olimpijski prvak u slalomu i veleslalomu
• 28. decembar
  • Lemmy Kilmister, britanski muzičar, član Motorheada
  • Eloy Inos, američki političar, 8. guverner Sjevernomarijanskih ostrva

Nobelove nagrade

• Fiziologija i medicina – William C. Campbell, Satoshi Ōmura, Tu Youyou
• Fizika – Takaaki Kajita, Arthur B. McDonald
• Hemija – Tomas Lindahl, Paul Modrich, Aziz Sancar
• Književnost – Svjetlana Aleksijevič
• Ekonomija – Angus Deaton

Vanjski linkovi

• 2015. na Wikimedia Commonsu