Karl Popper
Sir Karl Raimund Popper CH FRS FBA [1] (28. juli 1902 – 17. septembar 1994) bio je austrijsko-britanski[2] filozof, akademski i društveni komentator.[3][4][5] Jedan od najuticajnijih filozofa nauke 20. vijeka,[6][7][8] Poper je poznat po svom odbacivanju klasičnih induktivističkih pogleda na naučni metod u korist empirijske falsifiabilnosti. Prema Popperu, teorija u empirijskim naukama nikada se ne može dokazati, ali se može falsificirati, što znači da se može (i treba) ispitati odlučnim eksperimentima. Popper se suprotstavljao klasičnom opravdavačkom prikazu znanja, koji je zamijenio kritičkim racionalizmom, odnosno "prvom neopravdanom filozofijom kritike u historiji filozofije".[9]
U političkom diskursu poznat je po svojoj energičnoj odbrani liberalne demokratije i principima društvene kritike za koje je vjerovao da su omogućili procvat otvorenog društva. Njegova politička filozofija je prihvatila ideje glavnih demokratskih političkih ideologija, uključujući socijalizam/socijaldemokratiju, libertarijanizam/klasični liberalizam i konzervativizam, i pokušala ih pomiriti.[10]
Godine 1928. Popper je stekao doktorat iz psihologije, pod nadzorom Karla Bühlera — s Moritzom Schlickom koji je bio drugi predsjednik komisije za teze. Njegova disertacija nosila je naziv Zur Methodenfrage der Denkpsychologie (O pitanjima metode u psihologiji mišljenja).[11] Godine 1929. dobio je ovlaštenje da predaje matematiku i fiziku u srednjoj školi i počeo to da radi. Oženio se svojom koleginicom Josefine Anna Henninger (1906–1985) 1930. godine. U strahu od uspona nacizma i opasnosti od anšlusa, počeo je da koristi večeri i noći da napiše svoju prvu knjigu Die beiden Grundprobleme der Erkenntnistheorie ( Dva temeljna problema teorije znanja ). Morao je da objavi knjigu da bi dobio akademsku poziciju u zemlji koja je bila sigurna za ljude jevrejskog porekla. Na kraju, nije objavio dvotomno djelo; ali umjesto toga, sažeta verzija s nekim novim materijalom, kao Logik der Forschung (Logika naučnog otkrića) 1934. Ovdje je kritizirao psihologizam, naturalizam, induktivizam i logički pozitivizam i iznio svoju teoriju potencijalne falsifiabilnosti kao kriterija koji razgraničava nauku od nenauke. Godine 1935. i 1936. uzeo je neplaćeno odsustvo kako bi otišao u Ujedinjeno Kraljevstvo na studijsku posjetu.[12]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Miller 1997.
- ^ Adams, I.; Dyson, R. W. (2007). Fifty Major Political Thinkers. Routledge. p. 196. "He became a British citizen in 1945".
- ^ Watkins 1997.
- ^ Watkins 1994.
- ^ "Karl Popper (1902–94) advocated by Andrew Marr". BBC In Our Time – Greatest Philosopher. Retrieved January 2015.
- ^ Thornton 2015.
- ^ Horgan 1992.
- ^ IEP Popper scientific.
- ^ William W. Bartley (1964). "Rationality versus the Theory of Rationality". In Mario Bunge: The Critical Approach to Science and Philosophy (The Free Press of Glencoe). Section IX.
- ^ IEP Popper political.
- ^ Sturm 2012.
- ^ A. C. Ewing was responsible for Karl Popper's 1936 invitation to Cambridge (Edmonds and Eidinow 2001, p. 67).
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]
- Works by or about Karl Popper na Internet Archive
- Karl Popper na Stanfordovoj enciklopediji filozofije (Stanford Encyclopedia of Philosophy)
- Popper, K. R. "Natural Selection and the Emergence of Mind", 1977.
- The Karl Popper Web Arhivirano 3. 12. 2007. na Wayback Machine
| Teorije | |||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Koncepti | |||||||||||||||||||||||||||
| Filozofi |
| ||||||||||||||||||||||||||
