Drina

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Jump to navigation Jump to search
Drina
Бањска стена - Тешке боје.jpg
Drina, Perućko jezero, Bosna i Hercegovina, pogled sa planine Tare u Srbiji.
Savarivermap.png
Karta sliva rijeka Save i Drine južno od Dunava
Države Bosna i Hercegovina
Srbija
Dužina 346 km
Izvor Nastaje spajanjem rijeka Tare i Pive
43°20′25″N 18°50′22″E / 43.34028°N 18.83944°E / 43.34028; 18.83944
NV izvora 441 m
Ušće kod Sremske Rače, Srbija
44°53′25″N 19°21′14″E / 44.89028°N 19.35389°E / 44.89028; 19.35389Koordinate: 44°53′25″N 19°21′14″E / 44.89028°N 19.35389°E / 44.89028; 19.35389
NV ušća 90 m
Ulijeva se u Savu
Prosječni protok 395
Površina sliva 19.926 km2
Lijeve pritoke Sutjeska, Bistrica, Prača, Janja
Desne pritoke Ćehotina, Lim, Rzav, Žepa, Ljuboviđa, Drinjača, Jadar

Drina je rijeka u istočnoj Bosni i Hercegovini koja svojim donjim tokom čini prirodnu granicu između Bosne i Hercegovine i Srbije.

Nastaje spajanjem crnogorskih rijeka Tare i Pive u Šćepan Polju. Od rijeka koje protiču Bosnom i Hercegovinom jedino je rijeka Sava duža od Drine. Ujedno je i najduža pritoka Save. Svojim tokom dužine od oko 346 kilometara prolazi kroz mnogobrojna mjesta u Bosni i Hercegovini. U donjem Podrinju (Semberiji) Drina jednim dijelom čini granicu između Bosne i Hercegovine i Srbije. Drina se uliva u Savu blizu mjesta Sremska Rača. Nadmorska razlika između Šćepan Polja i ušća Drine u Savu iznosi oko 358 metara.

Tok rijeke[uredi | uredi izvor]

Kajakaši na Drini.

Nedugo nakon svog nastajanja na Šćepan Polju, Drina ulazi u Bosnu i Hercegovinu. Ovaj dio BiH također je dobio svoje ime prema toj rijeci - Gornje Podrinje. Prolazeći kroz Foču, Goražde i Višegrad, u rijeku Drinu se uliva više manjih i većih rijeka, kao što su Kolina, Ćehotina, Janjina, Lim, Prača, Rzav i Vrelo.

Kanjon Drine.

Historijski gledano, rijeka Drina je ovdje bila prepuna brzaka i prolazila kroz kanjone i klisure. Nažalost, ova jedinstvena priroda je djelomično uništena izgradnjom hidrocentrala u Višegradu i Bajinoj Bašti. Pravac njenog toka je od juga ka sjeveru i ima dosta pritoka. Veće pritoke sa lijeve strane su Sutjeska, Bistrica, Prača, Drinjača i Janja, a sa desne Ćehotina, Lim, Rzav, Ljubovija i Jadar.

Sjeverno od Višegrada, između Žepe i Klotijevca, nalazi se najduži kanjon ove rijeke. Dužina ovog kanjona iznosi 24 kilometra.

Hidroelektrane[uredi | uredi izvor]

Gornji tok Drine.
HE Bajina Bašta.

Na Drini su izgrađene tri hidroelektrane (HE): Višegrad, Bajina Bašta i Zvornik.

HE Višegrad zvanično je puštena u pogon 26. novembra 1989, kada je proradio prvi agregat. Instalirana su tri agregata ukupne snage 315 MW. Korisna zapremina akumulacije je 101 milion m3.

HE "Bajina Bašta" u Perućcu je najveći objekat sagrađen na rijeci Drini. Rijeka je pregrađena branom visokom 90 i dugačkom 460 metara. Puštena je u rad 22. novembra 1966. Instalirana su četiri agregata ukupne snage 365 MW. Korisna zapremina akumulacije je 340 miliona m3. HE "Bajina Bašta" godišnje proizvede oko 1500 GWh.[1]

HE "Zvornik" puštena je u rad 26. jula 1955. godine. Instalirana su četiri vertikalna agregata ukupne snage od 92 MW. Korisna zapremina akumulacije je 89 miliona m3. HE "Zvornik" godišnje u prosjeku proizvodi oko 500 GWh.[1]

Mostovi[uredi | uredi izvor]

Most Mehmed-paše Sokolovića

Na svom toku Drina je na dosta mjesta premošćena. Od svih mostova najpoznatiji je stari most u Višegradu, zadužbina Mehmed-paše Sokolovića, izgrađen 1571. godine. Most je u romanu "Na Drini ćuprija" opisao nobelovac Ivo Andrić.

Noviji mostovi na Drini su:

  • "Pavlovića ćuprija" - most izgrađen 1992. godine, koji spaja Semberiju i Mačvu (Srbija).
  • most u centru Foče
  • viseći most ispod gradskog mosta u Goraždu - izgrađen u ratu za prebacivanja hrane, lijekova i ranjenih civila s jedne strane grada na drugu
Drina kod Ljubovije.
  • most Skelani - Bajina Bašta
  • most Zvornik - Mali Zvornik
  • most Karakaj - Mali Zvornik
  • most Šepak - Loznica
  • most Ljubovija - Bratunac
  • uskotračni željeznički most kod ušća Lima u Drinu - bio je važan strateški objekat, koji je nekoliko puta rušen i obnavljan tokom dva Svjetska rata, da bi 1989. godine bio potopljen akumulacionim jezerom HE Višegrad

Zanimljivosti[uredi | uredi izvor]

Na novčanici od 5000 dinara Drina je oslikana kako teče kroz Višegrad
  • Rijeka Drina bila je granica između Zapadnog i Istočnog Rimskog carstva
  • Duž Drine, granice Austro-Ugarske i kraljevine Srbije, 1914-15 vođene su velike ratne operacije
  • 27. marta 1896. godine Drina je dostigla vodostaj 14 m veći od normalnog i poplavila ćupriju u Višegradu
  • Krajem 19. vijeka rijekom su krstarili austro-ugarski parobrodi i dolazili do Zvornika
  • Za Drinu se veže izreka ”nemoj ispravljati krivu Drinu”" i znači "raditi beskoristan posao"

Drina u bosanskoj i stranoj literaturi[uredi | uredi izvor]

Bosanski nobelovac Ivo Andrić, koji je jedan dio svog djetinjstva proveo u Višegradu, je često koristio rijeku Drinu kao pozadinu svojih romana. Jedno od njegovih najpoznatijih djela je roman "Na Drini ćuprija".

Također pogledajte[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b "Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 9 Decembar 2008. Pristupljeno 29 Decembar 2008.  Nepoznat parametar |url-status= ignorisan (pomoć); Provjerite vrijednost datuma kod: |archivedate=, |accessdate= (pomoć)

Vanjski linkovi[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/w/index.php?title=Drina&oldid=3052130"